Kwas hydroksycytrynowy to związek otrzymywany z owoców tropikalnej rośliny Garcinia Cambogia. Stosowany jest jako metabolicum – czyli wspomagająco i przyspieszająco na metabolizm [4]. Stanowi składnik wielu suplementów diety oferowanych w celu redukcji
masy ciała. Przypuszczalne kierunki działania obejmują: ograniczenie syntezy kwasów tłuszczowych, nasilenie utleniania kwasów tłuszczowych, stymulacja uczucia sytości, wolniejsze występowanie uczucia głodu, nasilenie termogenezy [1].
W większości doniesień badacze potwierdzają skuteczność HCA w procesie odchudzania, natomiast przeciwnicy tej teorii stanowią mniejszość.
W 2000 roku przeprowadzono badania na otyłych kobietach. Wszystkim zaordynowano dietę 1200 kcal. Następnie podzielono je na dwie grupy. Pierwsza grupa otrzymywała kapsułki zawierające 400mg Garcinia Cambogia na około 30-60 minut przed posiłkami, aż do dawki dobowej równej 2,4 g (1,2 g HCA). Druga grupa otrzymywała placebo. Po 12 dniach oceniono spadek masy ciała. Lepsze rezultaty zaobserwowano w grupie z HCA (3,7 kg) w porównaniu do placebo (2,4 kg). Natomiast obniżenie ilości tkanki tłuszczowej nie różniło się znacząco (HCA- 4,1 %; placebo- 3,0 %). Znaczne różnice wystąpiły jeśli chodzi o zmniejszenie obwodu w pasie (HCA- o 3,96 cm; placebo- o 2,22cm). Nie odnotowano natomiast wpływu na apetyt [3].
W innym doświadczeniu z 2004 roku, badano efekty działania różnych preparatów HCA: (A) HCA-SX o wysokiej biodostępności oraz (B)HCA-SX w połączeniu z chromem i kwasem gymnemowym. Trzecia grupa (C) otrzymała placebo. Wszyscy ochotnicy przestrzegali diety 2000 kcal. Dodatkowo wprowadzono aktywność fizyczną. Badanie trwało 8 tygodni. Następnie oceniano: spadek masy ciała, BMI, apetyt, profil lipidowy, zawartość leptyny we krwi, wydalanie z moczem metabolitów tłuszczowych.
Największy spadek masy ciała odnotowano w grupie B- 5, 69 kg, następnie grupa A- 4,53 kg, a grupa otrzymująca placebo jedynie 1,6 kg. BMI uległo obniżeniu o 5-6% zarówno w grupie A jak i w grupie B. Odnotowano również korzystny wpływ HCA na profil lipidowy (m.in. obniżenie całkowitego cholesterolu, LDL, triglicerydów, a także wzrost ilości HDL [5].
W opozycji do przedstawionych powyżej danych stoi doświadczenie opublikowane w 2001 roku. Próbowano potwierdzić hipotezę o wpływie HCA na sytość i spożycie energii. Jedna z badanych grup otrzymywała HCA, a druga HCA połączony z kwasami tłuszczowymi o średniej długości łańcucha. Trzecia grupa- placebo. Przez dwa tygodnie prowadzono suplementację wyżej wymienionymi preparatami. Nie uzyskano efektu zwiększenia sytości ani też zmniejszenia ilości spożywanych kalorii [6].
Najnowsze doniesienia na temat skuteczności kwasu hydroksycytrynowego pochodzą z 2011 roku. Głównym celem było zbadanie skuteczności HCA w redukcji masy ciała u ludzi w oparciu o dane pochodzące z badań klinicznych. Przeszukiwano bazy medyczne, czasopisma naukowe, sieć internetową oraz źródła nieelektroniczne.
Metaanaliza obejmowała wszystkie artykuły które ukazały się do marca 2010 roku, w których zastosowano randomizowaną (RCT), podwójną ślepą próbę i grupę kontrolną z użyciem placebo. Natomiast wyłączono badania, w których HCA stosowano w połączeniu z innymi związkami oraz próby obejmujące osoby których BMI nie wskazywało na otyłość bądź nadwagę. Ostatecznie pod uwagę wzięto 12 badań. Rezultaty okazały się niespójne a wyciągnięcie jednoznacznych wniosków niemalże niemożliwe. Wyniknęło to ze słabej jakości metodologii, pomyłek, mało licznych grup kontrolnych, różnych dawek HCA (jaka jest optymalna, i jej wpływ na biodostępność?), różny czas trwania badania, różnice dietetyczne osób biorących udział w eksperymencie oraz ich różna aktywność fizyczna.
Otrzymane z RCT wyniki sugerują że wyciągi z Garcinia Cambogia zawierające HCA mogą powodować spadek masy ciała, ale tylko na krótką metę. Poza tym, biorąc pod uwagę bardzo restrykcyjnie jedynie próby z zastosowaniem RCT, to uzyskane w nich efekty redukcji masy ciała są mało znaczące, a kliniczne znaczenie wątpliwe.
Uznano, że badania które będą prowadzone w przyszłości powinny być bardziej dokładne
i sprecyzowane oraz powinny trwać dłużej. Ponadto, zdaniem naukowców, powinno się ulepszyć jakość i rzetelność sprawozdań [7].
Jak się okazuje, odpowiedź pytanie zadane w temacie wciąż pozostaje otwartą sprawą. Jednakże opierając się na wiedzy, którą pozyskano do tej pory, można wnioskować, że HCA sprzyja redukcji masy ciała.
Nie można jednak zapomnieć o starej dobrej zasadzie: bez włączenia aktywności fizycznej i kontroli ilości spożywanych kalorii, nie osiągniemy zadowalających efektów. Żeby schudnąć, nie wystarczą suplementy diety i inne preparaty. Potrzeba naszego zaangażowania i silnej motywacji.
Żródła:
1. http://portal.abczdrowie.pl/kwas-hydroksycytrynowy
2. The Truth AboutWeight Loss Supplements; Anthony Colpo, 2007- 2011; s.20-21
3. Mattes RD, Bormann L. Effects of (–)-hydroxycitric acid on appetitive variables. Physiology & Behavior, Oct 1-15, 2000; 71 (1-2): 87-94.
4. Fitoterapia i leki roślinne, red .E.Lamer- Zarawska; Wyd.1, PZWL, Warszawa, 2007
5. 81. Preuss HG, et al. Effects of a natural extract of (-)-hydroxycitric acid (HCASX)
and a combination of HCA-SX plus niacin-bound chromium and Gymnema sylvestre extract on weight loss. Diabetes, Obesity and Metabolism, May, 2004; 6 (3): 171-180.
6. 87. Kovacs EM, et al. Effects of 2-week ingestion of (-)-hydroxycitrate and (-)-hydroxycitrate combined with medium-chain triglycerides on satiety and food intake. Physiology & Behavior, Nov-Dec, 2001; 74 (4-5): 543-549.
7. Onakpoya I, et al. The Use of Garcinia Extract (Hydroxycitric Acid) as a Weight loss Supplement: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomised Clinical Trials. Journal of Obesity, Volume 2011, Article ID 509038, 9 pages