Rzecz będzie o kolagenie, który każdemu pomoże, bo i profilaktycznie i leczniczo stosować go możesz. Reklamy mówią:
„Męczą Cię bóle stawów? To może być koniec Twoich dolegliwości!”
„Niezastąpiony w trosce o sprawne stawy i komfort aktywnego życia”
„Utrzymuje tkankę chrzestną w dobrej kondycji wspiera i regeneruje stawy”
„Zmniejsza dolegliwości stawowe w 8 tygodni”
„Polecany szczególnie dla tych osób, które dbają o swoje stawy podczas uprawiania sportu lub w codziennym życiu”
Producenci wskazują nam na cała gamę zastosowań kolagenu:
– regeneracja chrząstki stawowej
– ochrona stawów podczas wzmożonego wysiłku fizycznego, np. uprawiania sportów
– nadwaga
– zmiany zwyrodnieniowe stawów związane z wiekiem.
A jak jest naprawdę? Czy kolagen działa tak jak jest nam to obiecywane?
Pozwoliłyśmy sobie na ten poetycki wstęp niejako w odpowiedzi na zalew chwytliwych haseł reklamowych suplementów diety zawierających kolagen. Któż z nas nie ma ochoty wyłączyć radio, gdy po raz setny w przerwie między piosenkami słyszy : „kolagen kolagenowi nierówny”. Oczywiście mówi to zawsze „profesor farmacji”, czyli kto? Osoba nosząca nieistniejący tytuł naukowy, który jednak brzmi na tyle przekonująco, że dużo starszych osób pyta o „ten kolagen z reklamy” w przekonaniu, że jest on najlepszy i zażywanie go niezwłocznie uwolni ich od bólu stawów.
Postanowiłyśmy zrobić przegląd prac naukowych na temat kolagenu. Streszczenia kilku z nich przedstawiamy poniżej.
Leczenie Reumatoidalnego Zapalenia Stawów przez doustne podawanie kolagenu typu II.
Rezultaty badania z zastosowaniem podwójnie ślepej próby i placebo [1].
CEL BADANIA: Podawanie doustne kolagenu typu II otrzymanego z chrząstek (CII). Wykazano złagodzenie zapalenia stawów w modelach zwierzęcych. Wstępne badania wykazały, że leczenie jest bezpieczne klinicznie. Niniejsze badanie zostało przeprowadzone w celu zbadania bezpieczeństwa i skuteczności 4 różnych dawek doustnych CII u pacjentów z RZS.
METODY: 274 pacjentów z aktywnym RZS losowo przydzielonych do grupy otrzymującej placebo lub 1 z 4 dawek (20, 100, 500, lub 2500 mcg / dzień) CII przez 24 tygodnie.
WYNIKI: 83% pacjentów zakończyło 24-tygodniowe leczenie. Jednak statystycznie istotny wzrost (p = 0,035) został zauważony w częstości odpowiedzi na 20 mcg / dobę w porównaniu z placebo. Obecność przeciwciał skierowanych przeciwko CII wiązała się ze zwiększonym prawdopodobieństwem odpowiedź na leczenie. Nie wykazano działań niepożądanych. Skuteczność najniższej dawki jest zgodna z wynikami badań na zwierzętach i ze znanymi mechanizmami doustnej tolerancji, w których niższe dawki doustnie podawanych autoantygenów preferencyjnie indukują komórki regulatorowe tłumiące chorobę.
WNIOSKI: Pozytywny wpływ obserwowano przy stosowaniu CII w najniższej badanej dawki i w obecności przeciwciał w surowicy przeciwko CII, dzięki czemu wyjściowo można przewidzieć odpowiedź na leczenie. Dalsze kontrolowane badania są niezbędne by ocenić skuteczność terapii [1].
Kontrola RZS przez „doustną tolerancję” (jest to zdolność układu immunologicznego do rozpoznawania substancji przyjmowanej doustnie i do osłabiania lub wzmacniania odpowiedzi immunologicznej na te substancje) [2].
CEL: Poprzednie randomizowane kontrolowane badania nad leczeniem RZS rozpuszczalnym w kwasie kolagenem typu II pochodzącym z kurczaka i wołu przyniosły sprzeczne rezultaty. W tym randomizowanym badaniu z podwójnie ślepą próbą badano efekt terapeutyczny tabletek z wołowym kolagenem typy II.
METODY: Tabletki z CII sporządzono przez adsorpcję na laktozowej bazie.
Wymaganie dotyczące pacjentów: Czas trwania choroby równy lub powyżej 2 lat, u których zawiodło leczenie jednym wolnodziałającym lekiem. Pacjenci zostali przypadkowo przypisani do grup otrzymujących 0.05 mg, 0.5 mg lub 5 mg CII albo placebo codziennie przez 6 miesięcy. Ocena kliniczna była prowadzona w 0, 1, 4, 8, 12, 16, 20 i 24 tygodniu leczenia.
WYNIKI: Badanie na 55 pacjentach. Początkowo nie było istotnych różnic w wartości średnich wyników aktywności choroby pomiędzy grupami. Po 24 tygodniach zauważono poprawę w grupie przyjmującej 0,5 mg CII (19% początkowej wartości) i minimalną poprawę w grupie pacjentów otrzymujących placebo (3% wartości początkowej). Nie było istotnej różnicy w klinicznym działaniu placebo i grupach otrzymujących 0,05 mg i 5 mg II. Nie stwierdzono działań niepożądanych związane z leczeniem CII.
WNIOSKI: Leczenie dawką 0,5 mg / dzień CII jest dobrze tolerowane i powoduje małą, ale istotną poprawę przebiegu RZS. Przedział terapeutyczny jest wąski. Różnice między naszymi wynikami a wynikami z innych badań klinicznych mogą być spowodowane zastosowaniem różnych dawek CII, różnych postaci leku, jak również zależą od gatunku, na którym przeprowadza się badania [2].
Brak skuteczności doustnego bydlęcego kolagenu typu II stosowanego jako dodatek do terapii RZS [3].
CEL: Badania skuteczności doustnego kolagenu typu II (CII) w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów (RA), w połączeniu z istniejącą już terapią.
METODY: Pacjentów z aktywnym RZS (n = 190) przydzielono losowo do badania trwającego 6-miesięcy (podwójnie ślepa próba + placebo). Pacjenci nadal brali swoje leki na stawy. Pacjenci otrzymywali placebo lub bydlęcy CII w dawce 0,1 mg / dobę przez 1 miesiąc, a następnie 0,5 mg / dobę przez 5 miesięcy.
WYNIKI: Nie stwierdzono istotnych różnic w charakterystyce obu grup.
-Nie było statystycznie istotnej różnicy w po 6 miesiącach
-Nie było istotnych różnic w kilku zmiennych klinicznych po leczeniu.
WNIOSEK: CII dodawany do istniejącej terapii nie poprawił aktywności choroby u pacjentów z RZS [3].
Randomizowane, podwójnie ślepe, wieloośrodkowe, kontrolowane badanie kliniczne kolagenu typu II pochodzącego od kurczaka u pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów [4].
CEL: Ocena skuteczności i bezpieczeństwa kolagenu typu II pochodzącego od kurczaka (CCII) w reumatoidalnym zapaleniu stawów (RZS), w porównaniu z metotreksatem (MTX).
METODY: Przeprowadzono prospektywne 24-tygodniowe badanie (z podwójnie ślepą próbą)
– kontrolowane badanie CCII (0,1 mg / dobę) w porównaniu z MTX (10 mg / tydzień) u pacjentów z aktywnym RZS.
Ocenę kliniczną przeprowadzono w badaniu przesiewowym w 12, 18 i 24 tygodniu leczenia.
WYNIKI:
– W badaniu wzięło udział 236 pacjentów z RZS.
– 211 pacjentów (89,4%) ukończyło po 24-tygodniach.
– W obu grupach stwierdzono zmniejszenie bólu, sztywności porannej, obrzęk stawów.
– W grupie MTX, odczyn Biernackiego i C-reaktywne poziom białka spadły.
– Czynnik reumatoidalny nie zmienił się w obu grupach.
– Po 24 tygodniach u 68,57% chorych w grupie CCII i 83,02% w grupie MTX zaobserwowano poprawę.
– Objawy żołądkowo-jelitowe były powszechne w obu grupach.
– Łagodniejsze skutki uboczne w grupie CCII niż w grupie MTX- różnica w częstości występowania działań niepożądanych pomiędzy 2 grupami były statystycznie znacząca.
WNIOSKI: CCII jest skuteczne w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów. CCII jest dobrze tolerowany, a częstość występowania działań niepożądanych CCII jest niższa niż MTX [4].
WNIOSKI Z NASZYCH POSZUKIWAŃ:
Jak widać kolagen poprawia stan stawów, jednak nie poprzez wbudowywanie się do chrząstki stawowej, a poprzez stymulowanie układu odpornościowego do niszczenia komórek prozapalnych. Producenci jednak w swoich reklamach sugerują, że kolagen po podaniu doustnym w magiczny sposób wchłania się i wędruje do stawów. Nie jest to jednak możliwe, gdyż cząsteczka kolagenu jest zbyt duża, aby mogła wchłaniać się z przewodu pokarmowego, nie mówiąc już o tym, że po ewentualnym wchłonięciu zostałaby poddana hydrolizie przez enzymy komórkowe.
Przypuszcza się, że niższe dawki mają większą skuteczność. Czyli producenci wmawiający nam, że ich suplement diety jest lepszy, ponieważ zawiera wyższą dawkę kolagenu, żerują na niewiedzy ludzi.
Dla skuteczności kolagenu ma też znaczenie, z jakiego źródła jest on otrzymany i w jakiej postaci leku jest podawany. Lepiej gdy produkt zawiera kolagen typu II, czyli CII.
Bibliografia:
- ↑ Treatment of rheumatoid arthritis with oral type II collagen. Results of a multicenter, double-blind, placebo-controlled trial. Arthritis Rheum. 1998 Feb;41(2):290-7.
- ↑ Control of rheumatoid arthritis by oral tolerance. Arthritis Rheum. 2001 Sep;44(9):1993-7.
- ↑ Lack of efficacy of oral bovine type II collagen added to existing therapy in rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum. 1999 Jun;42(6):1204-8.
- ↑ Źródło:A randomized, double-blind, multicenter, controlled clinical trial of chicken type II collagen in patients with rheumatoid arthritis. Arthritis Rheum. 2008 Jul 15;59(7):905-10. doi: 10.1002/art.23824.